Overdracht en opvolging bij een BV

Een BV is juridisch als ondernemer te kwalificeren. De feitelijke ondernemer, bijvoorbeeld de directeur of enig aandeelhouder, is geen eigenaar van de onderneming, maar slechts aandeelhouder in de BV. Indien u in zo'n geval denkt aan overdracht van de onderneming aan een derde, is er een keuze uit twee mogelijkheden.

Verkoop onderneming door de BV
De eerste mogelijkheid is dat de BV alle bestanddelen van het ondernemingsvermogen aan de derde verkoopt en levert. In dat geval doen zich dezelfde problemen en kostenposten voor als bij de overdracht van niet-rechtspersonen. In zo’n geval is de overnemer tevens verplicht de werknemers mee over te nemen.

Verkoop aandelen van de BV
De tweede mogelijkheid, die vaak aantrekkelijker is, is de verkoop van de aandelen in de BV aan de geïnteresseerde koper. In dat geval wordt immers de koper van de aandelen indirect, via de BV, eigenaar van de onderneming. Ook belastingtechnisch kan deze optie aantrekkelijk zijn.
Dit is anders wanneer de verkoper een zogenaamd aanmerkelijk belang in de vennootschap had. Van een aanmerkelijk belang is al sprake wanneer de aandeelhouder tenminste 5% van het pakket aandelen in de vennootschap houdt. Maar zelfs al is er sprake van een aanmerkelijk belang, dan nog is deze variant fiscaal interessant, gezien het tarief van 25% dat in deze gevallen geldt. Bij deze mogelijkheid verandert er voor de werknemers niets, nu de werkgever- de BV - niet verandert.

Notariële tussenkomst
Voor de uitgifte en levering van aandelen op naam is een notariële akte vereist. Inschakeling van de notaris is bij deze handelingen dus noodzakelijk. Dit geldt voor zowel de NV als de BV.
De akten van uitgifte en levering moeten aan een aantal wettelijke voorschriften voldoen. Hiervoor zorgt de notaris, die tevens onderzoekt of de levering een geldige juridische basis heeft, en of degene die levert daartoe bevoegd is.

De BV heeft de plicht om een aandeelhoudersregister (bij) te houden. Daarin wordt elke verandering in het aandelenkapitaal aangetekend. De notaris zal u een register kunnen overhandigen en zal u ook behulpzaam zijn bij het invullen ervan.

Opvolging in B.V.
De beschreven wijze van overdracht is ook van belang voor de opvolgingsproblematiek in de onderneming. Er zijn verschillende varianten voor een geleidelijke opvolging mogelijk.
De beoogde opvolger zou in de directie opgenomen kunnen worden, eventueel onder gelijktijdige verschaffing van een pakket aandelen.
Ook is denkbaar dat de opvolger enig directeur van de BV wordt, terwijl de aandelen in handen blijven van de vertrekkende ondernemer. Deze behoudt de macht in de vennootschap, in die zin dat hij de directeur zou kunnen ontslaan. Die macht zou nog versterkt kunnen worden doordat de vertrekkende ondernemer commissaris van de BV wordt en in die functie toezicht blijft houden.
Zo'n regeling kan een (tijdelijke) oplossing bieden wanneer de vertrekkende ondernemer een aantal kinderen heeft die als aandeelhouder bij de vennootschapbetrokken zullen blijven.